Proizvodnja zelene salate

Zelena salata u svom sastavu ima 90 % vode. Tamni listovi su bogati folatima i sadrže dosta beta karotena, vitamina C, kalija. Ima malu kalorijsku vrijednost. Zdrava je za probavu i rad jetre. U 100 g nalazi se samo 13 kcal
Salata (lactuca sativa L.) se uspješno gaji u različitim oblicima zaštićenog prostora i na otvorenom polju. Rast i razvoj odvija se na temperaturama 10-18 C, a u fazi formiranja glavice 5-8 C. Dobro podnosi kratkotrajne radijacione mrazeve u ranijim fenofazama porasta (rozeta) čak i do -8 C. Visoke temperature 25 C, a naročito 30 C dovode do ubrzanog cvjetanja. Salata je usjev kratke vegetacije, 50 do 120 dana, što zavisi od tipa, sortimenta, sezone i uslova gajenja. U objektima zaštićenog prostora, salata je uglavnom ozimi usjev, koji se u satakleničkoj proizvodnji gaji uz dopunsko zagrijavanje, dok se u plastenicima uglavnom proizvodi bez grijanja u kasnu jesen i početkom proljeća.

Na otvorenom polju salata se gaji u proljetnoj, ljetnoj i jesenjoj proizvodnji, kada ne postoje značajna ograničenja u smislu meteroloških uslova, ukoliko se odabere adekvatan sortiment i tehnologija gajenja.
Proizvodnja rasada i rasađivanje
Rasad salate se može proizvoditi u hladnim i toplim lijehama, u sandučićima, kontejnerima ili tresetnim kockama. Zapremina supstrata po rasadnici kreće se od 10-30 cm3, što zavisi od načina i sezone gajenja. Najbolji su supstrati sa visokim učešćem organske materije visoke vododržljivosti i kapaciteta apsorpcije. U pripremi supstrata koristi se prosijano šumsko zemljište od mekih liščara (ne preko 40%), kompost iz tople lijehe (do 40%), glistenjak (ne preko 20%), različite vrste treseta -bijeli i crni- koji prestavljaju osnovu supstrata, nakon prethodnog neutralisanja izmjenjive kiselosti, unošenje hidratizirani kreča ili vodorastvorljivog kalcijum-nitrata.
Perlit, zeolit ili pijesak se dodaju do 5 % u cilju pulverizacije zbijenih supstrata sa većim učešćem zemlje ili crnog treseta. Visoka kvalitetna vodorastvorljiva đubriva ujednačenog NPK sastava sa mikroelementima dodaju se 3-4 kg/m3 da bi se obezbijedilo 1600-1800 g pristupačnih, čistih hraniva. Proizvodnja u kontenjerima sa 84,104 ili 160 otvora podrazumijeva finiji teksturni sastav supstrata i obično se u ove svrhe koriste gotove mješavine obogaćene bijelim i crnim tresetom.
Proizvodnja salate u plasteničkim objektima
U plastenicima se salata gaji u kasnojesenjoj , zimskoj i rano proljetnoj proizvjodnji, pri čemu je najkraće angažovanje plastenika u slučaju kada se primjenjuju vrlo kvalitetne višegodišnje UV stabilizovane folije. Osim UV zaštite ovakve folije danas imaju i AD, IR i AV zaštitu -protiv kapanja, noćnog dugotaslasnog, toplotnog izračivanja, vektora virusa. Visok površinski napon kod ovakvih petoslojnih folija obezbjeđuje idealnu transparetnost u uslovima smanjene količine svjetlosti. Čak do 84 % dugotalasnog, toplotnog izračivanja (750-1400 nm) zadržava se zahvaljujući termičkoj zaštiti UV blocked.
Antivirusne folije ne propuštaju svjetlost talasne dužine 370 do 400 nm, zahvaljujući kojoj se orjentišu biljne vaši, trips i bijela mušica, kao glavni vektori virusnih infekcija. Posebno dobre uslove možemo obezbijediti korištenjem 2 folije, između kojih se, u modernim objektima, nalazi koprimirani sloj vazduha, ili se unutar tunela postavalja još jedan sloj tanke, unutrašnje folije. Najbolji rezultati postignuti su kombinovanjem UV C clear 180mc. -kao spoljne i -AD IR 80 mc., kao unutrašnje, pri čemu se kod kraćih jutarnjih, radiacionih mrazeva, može postići razlika u temperaturi i do 8 c.